Vode reke Gang su dokaz da su bakterije otporne na antibiotike široko rasprostranjene.
Gang nudi moćan uvid u rasprostranjenost i širenje bakterija otpornih na lekove, koje su jedan od najvažnijih svetskih javnih zdravstvenih problema.
Prolazeći put duži od 2.500 kilometara do Bengalskog zaliva, reka Gang postaje jedna od najzagađenijih na planeti. Prikuplja otpad iz gradskih kanalizacija, pesticide, đubriva, industrijski otpad, pepeo…
Godišnje istraživanje naučnika sa Indijskog tehnološkog instituta pokazuje da se bakterije otporne na antibiotike pojavljuju u predelu dok reka i dalje teče kroz uske klisure u podnožju Himalaja, stotinama kilometara pre nego što naiđe na bilo koji važniji izvor zagađenja.
„Nivo bakterija je astronomski visok“, rekao je dr Šeik Ziaudin Ahamad, profesor biohemijskog inženjerstva na Indijskom tehnološkom institutu.
Jedini mogući razlog za to su ljudi, tačnije, veliki broj obrednih kupača koji dolaze da „operu“ svoje grehe plivajući u reci.
Inače, Indija ima veliki problem sa otpornošću na antibiotike. Testovi su pokazali da je oko 70 odsto bakterija (četiri vrste bakterija koje su obično prisutne kod bolničkih pacijenata), rezistentno na tipične antibiotike „prve linije“.
Odakle potiču bakterije otporne na lekove? Da li dolaze sa farmi, iz ribnjaka, sa planktona, iz biljaka, od farmaceutske industrije?
Istraživanja sugerišu da je odgovor na ova pitanja: „Da, sve gore navedeno“.
Od kad je sveta i veka
Bakterije otporne na antibiotike nisu ništa novo.
Na planeti staroj oko 4,5 milijardi godina, bakterije su se pojavile pre oko 3,8 milijardi godina. Hranile su se jedne drugima, a kasnije i gljivicama, biljkama i životinjama. I njihove žrtve su evoluirale, produkovale su proteine ili toksine koji ubijaju bakterije –prirodne antibiotike, kako bi se zaštitile.
Bakterije su, zauzvrat, takođe evoluirale „preuređujući“ svoje gene kako bi se borile protiv tih, prirodnih antibiotika. Ciklus te vrste borbe je u stalnom ponavljanju.
Sve to podstaklo je naučnike na istraživanje vode reke Gang, na koju je upućeno čak 400 miliona ljudi i ogroman broj životinja, od koje zavisi velika površina useva. Gang je reka koja služi i ribolovcima i poljoprivrednicima i putnicima…
Dva puta godišnje, uzimaju se uzorci vode duž cele reke i testiraju se na prisustvo organizama koji su otporni na lekove.
Visoki nivoi otkriveni u donjem toku reke nisu bili iznenađenje. Ali istraživači su pronašli bakterije sa rezistentnim genima čak i u prvih 100 kilometara reke.
Istraživači su otkrili da su nivoi takvih bakterija iz uzoraka koji su uzimani tokom zime, bili konstantno niski, a da su rasli tokom sezone hodočašća u maju i junu. Tokom leta, na reci je na stotine hiljada hodočasnika.
Hodočasnici u reku ulaze posebnim stepeništem koje ima ogradu sa mrežama, a koriste se i plastični sudovi da bi se malo vode ponelo kući.
Turisti, avanturisti…
Osim hodočasnika, reku pohode brojni turisti zbog raftinga i drugih aktivnosti na vodi. Takođe, tokom najslabije kiše kanalizacija se sliva u Gang.
U sezoni hodočašća u reci može biti do pola miliona ljudi, a postrojenja za prečišćavanje vode imaju kapacitet eliminisanja smeća koje je posledica boravka 78.000 ljudi.
Sve to, navelo je istraživače do zaključka da otporne bakterije u vodi potiču od ljudi – tačnije iz njihovih creva.
Ljudi prenose bakterije iz svog organizma u Gang, pokazuju istraživanja dr Ahamada i dr Grahama. Kad ih neko drugi „pokupi“, i razboli se, dobije kao terapiju antibiotike, koji mogu da u čovekovom organizmu ubiju one dobre bakterije. One takođe dolaze u reku i nastaje opšta borba bakterija, među kojima je ogroman broj, logično, onih koje su rezistentnije.
Najmanje 1.000 vrsta bakterija može da nastani ljudski organizam. Svaki čovek ih ima bar 150 vrsta i one se u telu međusobno bore jedne protiv drugih za prostor i hranu, objasnili su naučnici.
Hodočasnička područja, napisali su dr Ahamad i dr Graham, su „potencijalne vruće tačke za prenošenje rezistencije na antibiotike u velikim razmerama“.
Dok se sistemski ne reši problem zagađenja Ganga, najizloženiji riziku će biti i dalje – hodočasnici.
(RTS)
